คัดสรรสุดยอดหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ไทย ปี 2562

การดำเนินงานโครงการคัดสรรสุดยอดหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ไทย (OTOP Product Champion)  เป็นกิจกรรมหนึ่งของการดำเนินงานโครงการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์  เพื่อจัดระดับผลิตภัณฑ์ที่จะนำไปสู่การพัฒนา  ซึ่งกรมการพัฒนาชุมชนดำเนินการคัดสรรสุดยอดหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ไทย (OTOP Product Champion)  ต่อเนื่องจากการลงทะเบียนผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2546  เพื่อเป็นการส่งเสริมสนับสนุนให้ผลิตภัณฑ์ OTOP ได้มีโอกาสพัฒนาให้มีคุณภาพมาตรฐาน เป็นที่ยอมรับแก่บุคคลทั่วไป จนสามารถใช้เป็นแหล่งสร้างรายได้และความเข้มแข็งให้กับชุมชน อีกทั้งเป็นการกระตุ้นให้เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมของผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP และชุมชนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ให้มีมาตรฐาน                   ในระดับสากล

1. วัตถุประสงค์

1.1 เพื่อจัดระดับผลิตภัณฑ์ (Product Level) ที่จะนำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์  (Product  Development)

1.2 เพื่อจัดระบบฐานข้อมูลผลิตภัณฑ์ (Profile) ที่จะใช้ในการทำงานเชิงบูรณาการของทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

1.3 เพื่อประชาสัมพันธ์และเสริมสร้างคุณค่าของผลิตภัณฑ์ให้เป็นที่ยอมรับแก่บุคคลทั่วไป จนสามารถใช้เป็นแหล่งสร้างรายได้และความเข้มแข็งให้กับชุมชน

1.4 เพื่อกระตุ้นให้เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมของผู้ผลิต/ผู้ประกอบการ OTOP และชุมชนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์

2. กรอบการคัดสรรสุดยอดหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ไทย

2.1 สามารถส่งออกได้ (Exportable) โดยมีความแกร่งของตราผลิตภัณฑ์ (Brand Equity)

2.2 ผลิตอย่างต่อเนื่องและคุณภาพคงเดิม (Continuous & Consistent)

2.3 ความมีมาตรฐาน (Standardization) โดยมีคุณภาพ (Quality) และสร้างความพึงพอใจแก่ลูกค้า (Satisfaction)

2.4 มีประวัติความเป็นมาของผลิตภัณฑ์ (Story of Product) ที่สะท้อนอัตลักษณ์ของชุมชนเชิงพื้นที่

  3. ประเภทผลิตภัณฑ์ที่เข้าคัดสรรฯ

3.1 ประเภทอาหาร

3.2 ประเภทเครื่องดื่ม

3.3 ประเภทผ้า เครื่องแต่งกาย

3.4 ประเภทของใช้/ของตกแต่ง/ของที่ระลึก

3.5 ประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร

 4. การจัดระดับผลิตภัณฑ์

4.1 ระดับ 5 ดาว (ได้คะแนนตั้งแต่ 90 -100 คะแนน) เป็นสินค้าที่มีคุณภาพมาตรฐาน หรือมีศักยภาพในการส่งออก

4.2 ระดับ 4 ดาว (ได้คะแนนตั้งแต่ 80 – 89 คะแนน) เป็นสินค้าที่มีศักยภาพ เป็นที่ยอมรับระดับประเทศ และสามารถพัฒนาสู่สากล

4.3 ระดับ 3 ดาว (ได้คะแนนตั้งแต่ 70 – 79 คะแนน) เป็นสินค้าที่มีคุณภาพระดับกลางที่สามารถพัฒนาสู่ระดับ 4 ดาวได้

4.4 ระดับ 2 ดาว (ได้คะแนนตั้งแต่ 50 – 69 คะแนน) เป็นสินค้าที่สามารถพัฒนาสู่ระดับ 3 ดาว มีการประเมินศักยภาพเป็นระยะ

4.5 ระดับ 1 ดาว (ได้คะแนนต่ำกว่า 50 คะแนน) เป็นสินค้าที่ไม่สามารถพัฒนาสู่ระดับ 2 ดาวได้ เนื่องจากมีจุดอ่อนมาก และพัฒนายาก

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

เครือข่ายองค์ความรู้ KBO (Knowledge-Based OTOP)

1. ความเป็นมา

การขับเคลื่อน OTOP รัฐบาลได้ส่งเสริมบทบาทของภาคเอกชน  ให้มีส่วนสนับสนุนการสร้างความเข้มแข็งแก่ภาคประชาชน และการส่งเสริมบทบาทของสถาบันการศึกษาในชุมชนให้มีส่วนร่วมในการส่งเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ OTOP เพื่อผนึกกำลังของทุกภาคส่วนในชุมชนขับเคลื่อน OTOP สู่ความเข้มแข็งและยั่งยืนในรูปแบบของเครือข่ายองค์ความรู้ หรือ Knowledge – Based OTOP : KBO โดยกรมการพัฒนาชุมชน เริ่มดำเนินการโครงการเครือข่ายองค์ความรู้ KBO (Knowledge-Based OTOP)  เมื่อปี พ.ศ. 2549 ดำเนินการในพื้นที่นำร่อง 4 ภาคๆ ละ 1 จังหวัด ได้แก่

ภาคเหนือ คือ  จังหวัดเชียงใหม่

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ  คือ จังหวัดอุดรธานี

ภาคกลาง  คือ  จังหวัดราชบุรี

ภาคใต้  คือ  จังหวัดสงขลา

โดยกรมการพัฒนาชุมชนได้สนับสนุนให้มีเครือข่ายองค์ความรู้  Knowledge – Based OTOP : KBO  จำนวน  75  เครือข่าย จัดทำทะเบียนเครือข่ายองค์ความรู้ KBO สนับสนุนให้กลุ่มผู้ผลิตชุมชนมีการเรียนรู้จากเครือข่าย KBO  จังหวัด  พร้อมทั้งหาความต้องการกลุ่มผู้ผลิต/ผู้ประกอบการ OTOP  (Training  Needs : TN)

2. วัตถุประสงค์

เพื่อส่งเสริมให้เครือข่ายองค์ความรู้ KBO เป็นศูนย์กลางในการให้ความช่วยเหลือและการสนับสนุนให้แก่กลุ่มผู้ผลิตชุมชนเพื่อพัฒนาศักยภาพในการประกอบการ  และมีผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการพัฒนา

3. หลักสำคัญ

คือการเชื่อมโยงแหล่งความรู้ในท้องถิ่นและชุมชนมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ OTOP ภายใต้การสนับสนุนของสถาบันการศึกษาและหน่วยงานด้านเทคนิคการผลิตที่เกี่ยวข้อง  มีการเสริมสร้างความรู้ ทักษะและพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์  OTOP  ให้มีความโดดเด่น  มีคุณภาพมาตรฐานพร้อมที่จะจำหน่ายทั้งในตลาดภายในและตลาดต่างประเทศได้ ที่สำคัญผลิตภัณฑ์นั้นยังคงรักษาไว้ซึ่งเอกลักษณ์  และอัตลักษณ์ของชุมชนอย่างเด่นชัด

การส่งเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์  โดย KBO จังหวัดจัดตั้งคณะกรรมการเครือข่ายองค์ความรู้เพื่อไปสนับสนุนความรู้ด้านการผลิต  การพัฒนาผลิตภัณฑ์  การบริหารจัดการแก่กลุ่มผู้ผลิต  OTOP

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Provincial Star OTOP (PSO)

1. ความเป็นมา

คณะกรรมการอำนวยการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ แห่งชาติ (กอ.นตผ) มอบหมายให้กรมการพัฒนาชุมชนดำเนินการคัดสรรสุดยอดผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัด เพื่อค้นหาผลิตภัณฑ์ที่แสดงเอกลักษณ์ของจังหวัด สำหรับการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์  และพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์ เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว โดยมีคณะกรรมการอำนวยการคัดสรรสุดยอดผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัด กรมการพัฒนาชุมชนกำหนดหลักเกณฑ์และแนวทางให้คณะอนุกรรมการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ จังหวัด เป็นผู้พิจารณาผลิตภัณฑ์จากจังหวัดตามเกณฑ์ที่กำหนด เสนอให้คณะกรรมการอำนวยการฯ พิจารณา

2. กรอบแนวคิด     

“คัดสรรสุดยอดผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดที่มีเอกลักษณ์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น มีคุณค่า เป็นที่นิยมมีศักยภาพด้านการผลิตและความสามารถด้านการตลาด  โดยพิจารณาจากด้านผู้บริโภคและการส่งเสริมจากหน่วยงาน”

 

3. วัตถุประสงค์

3.1 คัดสรรสุดยอดผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดทั่วประเทศ

3.2 นำผลิตภัณฑ์เด่นเข้าสู่กระบวนการส่งเสริมและพัฒนา

4. หลักเกณฑ์การพิจารณาคัดสรร   “Provincial Star OTOP : PSO”  ด้าน Supply Side  พิจารณาจาก  4  ด้าน

เกณฑ์การพิจารณา	ตัวชี้วัด
1.  อัตลักษณ์ (Provincial Identity)	•     ผลิตภัณฑ์แสดงความเป็นตัวตนของจังหวัด •     ผลิตภัณฑ์มีความโดดเด่น มีชื่อเสียงของจังหวัด •     มีลักษณะจำเพาะ
2. ภูมิปัญญา + ทรัพยากรท้องถิ่น (Local Wisdom  &  Resources	•     การสืบทอดองค์ความรู้ที่เน้นภูมิปัญญาท้องถิ่น •     สัดส่วนของวัตถุดิบภายในจังหวัดที่ใช้ในการผลิต •     องค์ความรู้ในการผลิต •     ใช้แรงงานส่วนใหญ่ในจังหวัดในการผลิต
3. ความสามารถด้านการตลาด (Marketable)	•     ความพึงพอใจของผู้บริโภค •      เป็นของฝากของที่ระลึกประจำจังหวัด •      สร้างอาชีพรายได้ให้กับคนในจังหวัด •      มีตลาดที่มั่นคงภายในประเทศและหรือต่างประเทศ
4. การพัฒนาต่อยอด / สร้างสรรค์ (Value Creation)	•     มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ได้หลากหลาย •     เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้มีการแปรรูป

 

ด้าน Demand Side   จัดทำ Workshop เพื่อคัดเลือก PSO จาก Supply Side

1. ผู้บริโภค
2.  ชาวต่างประเทศในประเทศไทย
3. นักการตลาด
4. หน่วยงาน/องค์กรด้านการตลาด

5. ผลการคัดสรร “Provincial Star OTOP : PSO”

การคัดสรร Provincial Star OTOP (PSO) ปี 2549  จำนวน 187 รายการ แยกเป็นประเภทผลิตภัณฑ์ ดังนี้

1) ประเภทอาหาร  จำนวน 65 รายการ

2) ประเภทเครื่องดื่ม จำนวน  8 รายการ

3) ประเภทผ้า เครื่องแต่งกาย จำนวน  48 รายการ

4) ประเภทของใช้  จำนวน  63 รายการ

5) ประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร  จำนวน 3 รายการ

 

 

 

 

การพัฒนายกระดับผลิตภัณฑ์ OTOP กลุ่มปรับตัวสู่การพัฒนา (Quadrant D)

กรมการพัฒนาชุมชนดำเนินการจัดกลุ่มประเภทผลิตภัณฑ์ (Quadrant) ของ OTOP  ตามศักยภาพของกลุ่มผู้ผลิต  ออกเป็น 4 กลุ่ม ดังนี้

1) กลุ่มดาวเด่นสู่สากล A มีคุณภาพสูง  และผลิตได้จำนวนมากอย่างต่อเนื่อง  มีตลาดจำหน่ายทั้งภายในและต่างประเทศ มีกำลังการผลิตที่รองรับการสั่งซื้อได้ในปริมาณมากและมีศักยภาพในการส่งออกตลาดต่างประเทศได้ระยะยาว

2) กลุ่มเอกลักษณ์สร้างคุณค่า B  มีคุณภาพสูง  ผลิตได้จำนวนน้อย  ขั้นตอนกระบวนการผลิตยากและซับซ้อนเป็นงานหัตกรรมประณีตศิลป์  มีเอกลักษณ์ของสินค้าแต่ละชิ้น ใช้ระยะเวลาในการผลิตและไม่สามารถผลิตสินค้าที่เหมือนกันในปริมาณมากได้

3) กลุ่มพัฒนาสู่การแข่งขัน C  มีคุณภาพระดับพื้นฐานตามที่กฎหมายกำหนด  หรือมาตรฐานอื่นที่รองรับผลิตไม่มีความซับซ้อน  ผลิตจำนวนมาก  มีกำลังการผลิตเพียงพอ  หรือมีกำลังการผลิตในลักษณะเป็นเครือข่าย  มีตลาดจำหน่ายทั้งภายในและภายนอกชุมชน  และสามารถเข้าสู่การแข่งขันในตลาดได้

4) กลุ่มปรับตัวการพัฒนา D  มีการผลิตง่าย ไม่ซับซ้อน ผลิตได้จำนวนน้อย หรือหลากหลาย  ยังไม่ได้มีการรับรองมาตรฐานต้องการในการพัฒนาศักยภาพในตัวผลิตภัณฑ์ กระบวนการผลิต และการบริหารจัดการเพื่อเข้าสู่การรับรองมาตรฐาน

1. ผลการดำเนินจัดกลุ่มประเภทผลิตภัณฑ์ (Quadrant)  จากฐานข้อมูลการลงทะเบียนผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP ปี 2557-2562  สรุปดังนี้

1) กลุ่มดาวเด่นสู่สากล A  จำนวน 9,215  ผลิตภัณฑ์

2) กลุ่มเอกลักษณ์สร้างคุณค่า B  จำนวน 9,866  ผลิตภัณฑ์

3) กลุ่มพัฒนาสู่การแข่งขัน C  จำนวน 25,527  ผลิตภัณฑ์

4) กลุ่มปรับตัวการพัฒนา D  จำนวน 141,748 ผลิตภัณฑ์

2. วัตถุประสงค์

1) เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP ให้มีความรู้ในด้านการตลาด การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์ การสร้างแบรนด์ สามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีมูลค่าเพิ่มเข้าสู่ระบบตลาดได้

2) เพื่อพัฒนายกระดับคุณภาพมาตรฐานผลิตภัณฑ์ OTOP กลุ่มปรับตัวสู่การพัฒนา (Quadrant D) กลุ่มปรับตัวสู่การพัฒนา (Quadrant D) ให้มีคุณภาพและศักยภาพทางการตลาดเพิ่มขึ้น

 

 

 

 

 

 

 

 

OTOP Brand name

กรมการพัฒนาชุมชนดำเนินการลงทะเบียนผู้ผลิต ผู้ประกอบการ OTOP ปี 2562 จัดแบ่งประเภทผลิตภัณฑ์ออกเป็น 5 ประเภท  รวมผลิตภัณฑ์ที่ลงทะเบียน  จำนวน  186,356 ผลิตภัณฑ์  ดังนี้

1. ประเภทอาหาร จำนวน 70,731 ผลิตภัณฑ์
2. ประเภทเครื่องดื่ม  จำนวน  8,927 ผลิตภัณฑ์
3. ประเภทผ้าและเครื่องแต่งกาย จำนวน 34,667 ผลิตภัณฑ์
4. ประเภทของใช้ ของตกแต่ง ของที่ระลึก  จำนวน 48,400  ผลิตภัณฑ์
5. ประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร  จำนวน 23,631  ผลิตภัณฑ์

และในปี 2559-2562 กรมฯ ดำเนินงานโครงการพัฒนายกระดับสร้างแบรนด์ผลิตภัณฑ์ Cluster กระเป๋า (OTOP Brandname) โดยการให้ความรู้การพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์เชิงสร้างสรรค์ที่เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์แต่ละประเภท โดยสร้างความร่วมมือกับหน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ร่วมพัฒนาผลิตภัณฑ์ ให้สามารถแข่งขันได้ในระดับสากลได้

 

 

 

 

อาหารถิ่นรสไทยแท้

อาหารถิ่นรสไทยแท้ (OTOP Authentic Thai Taste) ภายใต้โครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี  กิจกรรม ยกระดับมาตรฐานอาหารถิ่นรสไทยแท้ (OTOP Authentic Thai Taste)

1. วัตถุระสงค์

1) เพื่อยกระดับและให้การรับรองมาตรฐานอาหารถิ่นรสไทยแท้ (OTOP Authentic Thai Taste) ให้กับผู้ประกอบการเป็นการสร้างอัตลักษณ์ของอาหารถิ่นรสไทยแท้ อันเป็นจุดขายของอาหารไทย ซึ่งเป็นที่นิยมของผู้บริโภคทั้งในและต่างประเทศ

2) เพื่อส่งเสริมผู้ประกอบการให้มีการใช้วัตถุดิบในท้องถิ่นที่มีคุณภาพมาผลิตเป็นอาหารถิ่นรสไทยแท้อันเป็นการสร้างมูลค่าให้กับอาหารไทยสู่ผู้บริโภคทั้งในและต่างประเทศ

3) เพื่อให้อาหารไทยได้รับการพัฒนาด้วยเทคโนโลยี โดยการส่งเสริมด้านวิทยาศาสตร์ การวิเคราะห์ทดสอบกลิ่นและรสชาติ เพื่อเชื่อมโยงรองรับมาตรฐานอาหารถิ่นรสไทยแท้ (OTOP Authentic Thai Taste)

4) เพื่อสร้างการรับรู้แก่ผู้บริโภคทั้งในและต่างประเทศในการบริโภคอาหารถิ่นรสไทยแท้ (OTOP     Authentic Thai Taste) อันเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจและการท่องเที่ยว